SINAV KAYGISI İLE NASIL BAŞA ÇIKILIR?

Öğrenciler için bir dönüm noktası olan üniversite sınavı yaklaşıyor. Öğrencileri ve aileleri en çok endişelendiren konulardan biri de ‘’sınav kaygısı’’.  İstanbul Rumeli Üniversitesi’nin Uygulama Hastanesi olan REYAP Hastanesi’nden Uzman Klinik Psikolog Aslı Hilal Çiftçi, bu süreci daha sağlıklı atlatmak ve sınav kaygısı ile baş etmek için önerilerde bulundu.

SINAV KAYGISI MÜKEMMELLİYETÇİ VE REKABETÇİ BİREYLERDE DAHA SIK GÖRÜLÜR

Sınav kaygısı, öğrenilen bilginin sınav sırasında etkili biçimde kullanılmasına engel olan başarının düşmesine neden olan yoğun kaygı durumudur. Bireyin ve ailelerinin sınava yüklediği anlamlar, zihinde oluşturulan imajlar, sınav sonrası elde edilecek kazanımlar ve başarıya çok önem verilmesi sınav kaygısının başlıca sebepleridir. Sosyal çevrenin baskısını da unutmamak gerekir. Mükemmeliyetçi ve rekabetçi kişilik yapısı olanlarda daha sık görülür.

Başarıda belirgin düşüş varsa, ders çalışmayı erteleme, sınav hazırlığı hakkında konuşmayı reddetme, soru sorulmasından rahatsız olma, dikkat dağınıklığı, odaklanmada güçlük, çok çalışmaya karşın performans düşüklüğü kaygıyı gösterir.

Aynı şekilde fiziksel yakınmalarda da dikkat çeken bir artış gözlenebilir. Karın ağrısı, mide bulantısı, baş dönmesi, titreme/terleme, iştahsızlık/aşırı yeme, mutsuz bir ruh hali. Kaygının yönetilememesi, aşırı yaşanması durumunda bedensel kasılmalar ve yoğun düşünceler sebebi ile uyku problemleriyle de karşılaşılabilir. Birey uykuya dalmada ve uykuyu sürdürmede sorun yaşayabilir.

Kaygının duygusal, bedensel, zihinsel etkileri vardır. Düşünceleri organize etmekte zorluk, konsantrasyon güçlüğü, dikkatte azalma, öğrenileni aktaramama, okuduğunu anlamama; anlayamamadan kaynaklı üst üste tekrarlama ancak sonuç alamama, kendisine odaklanma, zihinsel becerilerde zayıflama, enerji azlığı, fiziksel şikayetler sınav kaygısının başlıca etkileridir.

ALTERNATİF DÜŞÜNCELER GELİŞTİRİN VE MOTİVASYONUNUZU ARTIRIN

”Başarırsam hayatımın önemli bir dönüm noktasını aşacağım. Başarısız olmam tembel ve beceriksiz olduğum anlamına gelmez. Eksiklerimi tamamlamam anlamına gelir.’’ ”Zamanı kendi yararıma kullanmak benim elimde.” ”Yapabildiğimin en iyisini yapabilirim.” ”Bu sınavda başarısız olmak dünyanın sonu değil, telafisi var” gibi alternatif cümleler geliştirmek sınav kaygısı ile mücadele için çok önemlidir. Böylece motivasyonunuzu da arttırmış olursunuz.

SINAV ESNASINDA BU TEKNİKLERI KULLANIN

Bireyin unutmaması gereken en önemli nokta kontrolün kendisinde olduğu gerçeğidir. Olumsuz düşüncelere alternatif açıklamalar getirme, zamanı iyi kullanma, beslenme ve uykuya dikkat etme, sınava yönelik çalışmaları son güne bırakmamak, yanıtlayabileceği sorulardan başlamak önemlidir. 

Dikkat artırma teknikleri, nefes egzersizleri ve gevşeme egzersizleri gibi sınav esnasında kaygıyı azaltmaya yönelik teknikler kullanabilir.