Kayseri’nin “İLK” camii

Bu pazar yine ilginizi çekecek bir konuyu sizlerle paylaşıyorum;
Kayseri’nin “ilk” camii.
Konu biraz Kayseri özeli gibi görünse de aslında Anadolu’nun da ilklerinden olması açısından önemlidir.

Peki…
Bu ilk cami hangisidir ?
Evet…
Bu önemli cami;
Seyyid Battal Gâzi Camii’dir.

Peki…
Herkesin çokça duyduğu
Battal Gâzi kimdir..?

Battalgâzi, Seyyid Gâzi ya da Seyyid Battalgâzi olarak anılan,8.yüzyılda Emevî ordusunda görev yapmış çok önemli bir komutandır.
Asıl adı Abdullah olup kahraman manasındaki “Battal” ismi onun meşhur ünvanıdır. Babası Hüseyin Gâzi’dir.

O dönemde çokça görüldüğü şekli ile Emevî ordusunda görev yapan Türk askerlerinden olup, zamanla da önemli bir komutan olmuştur.
Öyle ki… 717 yılında Emeviler’in önemli komutanı Galat-ı Müslim ordusu ile İstanbul muhasarasına katılmıştır.

736-740 yıllarında arasında Emevî-Bizans savaşları sırasında bir süre Kayseri’yi feth ederek egemenliği altına alıp, yönetmiştir.

Ancak…
740 yılında Bizanslılarla Akronieon (Afyon) savaşında şehit olumuştur.
Şehadetinin ardından Kayseri’de ona olan saygı ve minnetin ifadesi olarak bir mescit/türbe yaptırılır.

Kayseri’ye Selçuklular’dan önce Dânişmendliler hakimdi. Dânişmendliler kendi soy secerelerini hep Battal Gâzi’ye dayandırırlar.
Dolayısı ile daha sonraki dönemde Kayseri’ye geldiklerinde o mescide daima saygı göstermişler,korumuş, kollamışlardır.(1071-1178)

Selçuklular döneminde ise, I.Gıyâseddin Keyhüsrev,
kardeşi tarafından saltanattan uzaklaştırıldıktan sonra yeniden devletin başına ikinci defa gelişinde Dânişmendliler ona oldukça yardımcı olurlar.
I.Gıyâseddin Keyhüsrev de başa geçince onlara bir şükran ifadesi olarak bu mescid/türbeyi yeniden imar ederek büyük bir cami haline getirir.(1204)

Bu hali ile değil ancak ilk mescid hali ile Kayseri’nin ilk camisidir.

Selçuklu dönemi mimari özelliklerinden birisi de taşçı ustalarının kendi boy damgalarını yaptıkları eserlerin bazı taşlarına işlemeleridir.

İşte Battal Gazi Camii’nin bir kaç yerinde Kayı Boyu’nun damgası olan “IYI” (ok/yay) orjinal şekli ile taşçı ustaları tarafından duvarlarına nakş edilmiş halde günümüze kadar ulaşmıştır.

Şimdi…
Bir vaktinizi ayırıp,
Battal Gâzi Camii’ni özellikle ziyaret etmenizi…
Kayı Boyu damgası “IYI” üzerine dokup,oyuklarında parmaklarınızı gezdirmenizi…
Adeta günümüze uzanan bir köprü gibi olan bu damga sayesinde o günlere gitmenizi ve
o taş ustasına bir selam yollamanızı tavsiye ederim…
Zaten o da bu damgayı bunun için yapmadı mı..?

Kalın sağlıcakla.

Not; Mihrap, Osmanlı’nın son döneminde Kayseri’de mutasarrıflık yapan Gümrükçü Osman Paşa tarafından, caminin 1824 yılındaki tadilatı sırasında yeniden yaptırılmış, o dönemim modasına uygun olarak ancak yapıya hiç de uygun olmacak şekilde, Barok tarzda yenilenmiştir.

“TARİH PAZARI” sayfam;
https://www.facebook.com/tarihpazari
#tarihpazari
…………………………………………………
Kaynakça;
•BATTAL GÂZİ CAMİİ (Mehmet Çayırdağ)
•DÂNİŞMENDLİLER (Prof.Dr.Muharrem Kesik)
•DÂNİŞMENDNÂME